Displaying items by tag: χωριά

Την παραμονή των Χριστουγέννων σε πολλά μέρη της Ελλάδας, και κυρίως σε χωριά της Έδεσσας, «πάντρευαν» τη φωτιά. Ένα ξύλο κομμένο από δέντρο με αρσενικό όνομα (π.χ. πλάτανος) που συμβόλιζε το νοικοκύρη κι ένα κομμένο από θηλυκό δέντρο (π.χ. κερασιά) ως σύμβολο της νοικοκυράς, τοποθετούνταν σταυρωμένα στο τζάκι.

Τότε ο νοικοκύρης, αφού άναβε τη φωτιά, τη «σταύρωνε» τρεις φορές κι έριχνε πάνω της κόκκινο κρασί και λάδι. Πολύ συχνά οι μεγαλύτεροι έδιναν στο παιδί της οικογένειας που θεωρούσαν τυχερό ένα μεγάλο ραβδί για να την αναδεύει λέγοντας τα λόγια: «Πουλιά, κατσίκια, αρνιά και γρόσια…» ως ευχή για μια παραγωγική νέα χρονιά. Επιχειρώντας να ερμηνεύσουν τον ήχο που προκαλούνταν από τα φλεγόμενα κλωνάρια, καθώς και τη φλόγα που δημιουργούνταν, οι γυναίκες έκαναν προβλέψεις για τη μελλοντική σοδειά και την ευτυχία της οικογένειας.

Σε ορισμένες περιοχές, μάλιστα, τα νέα παιδιά τοποθετούσαν το αντίστοιχο κλωνάρι (αρσενικό ή θηλυκό) στο τζάκι κι αφού παρατηρούσαν ποιο θα παραδοθεί πιο γρήγορα στις φλόγες, προέβλεπαν ποιος θα έχει τον πιο σύντομο γάμο.

Το "Τάισμα" της Βρύσης πραγματοποιείται ανήμερα της Γέννησης του Χριστού ή την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Νέες γυναίκες από τα χωριά της ηπειρωτικής Ελλάδας ξεκινούν κουβαλώντας στους ώμους τους τις στάμνες τους με σκοπό να τις γεμίσουν με νερό από την κοντινότερη κρήνη. Εκτός από τις στάμνες τους κρατούν μαζί τους και "εφόδια": μέλι, βούτυρο, στάρι, τυρί και ό,τι άλλο προτιμούν.
Το πιο παράξενο είναι ότι τα τρόφιμα αυτά δεν τα κρατούν για να καταναλωθούν από τις ίδιες ή για να κεραστούν οι υπόλοιπες που συνοδεύουν!  Απεναντίας, τα τρόφιμα τους χρησιμεύουν ως προς το Τάισμα...της Βρύσης! Πιο συγκεκριμένα, αφού πάρουν νερό από την πηγή, αλείφουν τη βρύση με το μέλι ευχόμενες να ρέει η ζωή όπως το νερό και να είναι τόσο γλυκιά όσο το μέλι με το οποίο το άλειψαν. Το στάρι, το τυρί και ό,τι άλλο κουβαλούν προσφέρεται στη βρύση ως αντάλλαγμα για την εξασφάλιση καλής σοδειάς.

Το φρέσκο καθάριο νερό συμβολίζει το νέο χρόνο που έρχεται. Στη στάμνα μέσα ρίχνουν βάτα, που είναι ταυτισμένα με την αισιοδοξία και με αυτά ραντίζουν το σπίτι στις τέσσερις γωνιές. Καθόλη τη διαδρομή από την κρήνη μέχρι και το σπίτι τους, οι γυναίκες περπατούν αμίλητες, μέχρι να πιουν όλοι από το "άκραντο" ή "αμίλητο" νερό.